Nieuwe Zijderoute gaat over Henegouwse sporen

"We moeten een strategische en langetermijnvisie ontwikkelen rond onze spoorwegverbindingen voor goederenvervoer richting grensovergangen", zegt transporteconoom Christa Sys (UAntwerpen). "Die visie moet op een kosten-batenanalyse gebaseerd worden. De laatste jaren zijn niet altijd even doordacht verbindingen stopgezet en zelfs uitwijksporen uitgebroken. Dat is te betreuren, want de aankomende liberalisering van het spoor biedt nieuwe opportuniteiten."

België kan ook profiteren van het heropenen van grensoverschrijdende spoorlijnen. “De lijn Bergen-Valenciennes heeft een interessant potentieel voor het vervoer van goederen”, motiveerde minister Gilkinet zijn handtekening onder de intentieverklaring. “De heropening van de lijn Dinant-Givet zou een zeer positief effect kunnen hebben op de mobiliteit van de Belgische en Franse grenspendelaars en de ontwikkeling van de regio’s.”

De heropening van de goederenspoorlijn Bergen-Valenciennes past in de ambitie om tegen 2030 dubbel zoveel goederen per spoor te vervoeren. Bovendien zijn de kosten beperkt: driekwart van de naar schatting 20 miljoen euro investeringskost is voor rekening van de Fransen.

De elektrificatie en de aanleg van 1,6 kilometer nieuw spoor tussen Blanc-Misseron, een gehucht van de Franse grensgemeente Quiévrechain, verklaart de hoge kost voor Frankrijk.

In België moet ongeveer 750 meter spoor heraangelegd worden. Aan Belgische kant zijn de investeringsbudgetten in elk geval vastgelegd, verklaarde minister Gilkinet afgelopen dinsdag (18/1) nog in De Kamer.

De intensere handelsverbindingen met China zijn het gevolg van een plan uit 2013 van de Chinese leider Xi Jinping. Meer dan 140 landen stapten ondertussen in de ontwikkelingsstrategie van het wereldwijde infrastructuurproject, dat het Belt & Road Initiative werd gedoopt, en als Nieuwe Zijderoute bekendstaat.

België en de buurlanden stapten niet in het partnerschap, al reiken de Chinese transport-tentakels sinds enkele jaren wel tot in België. De Chinese staatsrederij Cosco kocht in 2017 de terminal van de AP Moller Maersk Group in Zeebrugge en in 2018 kwam de eerste rechtstreekse trein vanuit China op de Cosco-terminal in Antwerpen aan. "Deze rechtstreekse verbinding zet onze haven op de BRI-kaart", zei Luc Arnouts, directeur internationale netwerken van de Antwerpse haven, daar toen over.

Sinds 2019 gaan de in de Gentse fabriek van Volvo (onderdeel van de Chinese groep Geely) geproduceerde auto's per trein via Duisburg naar China en wordt de in China geproduceerde S90 via Zeebrugge per spoor naar Gent gebracht. Bij de luchthaven van Luik bouwt de Chinese e-commercereus Alibaba dan weer een commerciële hub.